RKO krok po kroku – jak uratować życie dorosłemu i dziecku
Nagłe zatrzymanie krążenia może przytrafić się każdemu – na ulicy, w pracy, podczas treningu czy w domu. To jedna z najpoważniejszych sytuacji, w której liczy się każda sekunda. Prawidłowo wykonana resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) zwiększa szanse przeżycia nawet kilkukrotnie. Dlatego warto znać podstawowe zasady, które pozwolą nam działać pewnie i skutecznie, zanim przyjadą ratownicy.
Kiedy stosujemy RKO?
Resuscytację należy rozpocząć, gdy osoba:
- nie reaguje na głos i dotyk,
- nie oddycha lub oddycha nieprawidłowo (tzw. oddechy agonalne),
- jest nieprzytomna.
W takiej sytuacji nie wolno zwlekać – trzeba natychmiast wezwać pomoc i przystąpić do działania.
RKO u dorosłych – krok po kroku
- Wezwij pomoc – zadzwoń pod numer 112 i powiedz, co się stało. Jeśli w pobliżu są inni ludzie, poproś ich o wezwanie służb i przyniesienie defibrylatora AED.
- Upewnij się, że poszkodowany nie oddycha prawidłowo. Jeśli nie masz wątpliwości – działaj.
- Rozpocznij uciski klatki piersiowej:
- połóż dłonie jedna na drugiej na środku klatki,
- uciskaj mocno i szybko – około 100–120 razy na minutę,
- głębokość ucisku: 5–6 cm.
- Dodaj oddechy ratownicze, jeśli potrafisz: po 30 uciśnięciach wykonaj 2 wdechy. Jeśli nie czujesz się na siłach, rób same uciśnięcia – są równie skuteczne.
RKO prowadzimy do czasu przyjazdu ratowników, powrotu oddechu lub wyczerpania sił.
RKO u dzieci – na co zwrócić uwagę?
Zasady są podobne, ale różnią się kilkoma szczegółami. U dzieci najczęstszą przyczyną zatrzymania krążenia są problemy z oddychaniem, dlatego kluczowe są oddechy ratownicze.
- Sprawdź reakcję i oddech tak jak u dorosłych.
- Rozpocznij od 5 oddechów ratowniczych.
- Potem stosuj schemat 30 uciśnięć – 2 oddechy, uciskając klatkę piersiową dwoma palcami (niemowlęta) lub jedną dłonią (starsze dzieci). Głębokość ucisku to około 1/3 klatki piersiowej.
AED – prosty sprzęt ratujący życie
Automatyczny defibrylator zewnętrzny (AED) coraz częściej znajduje się w przestrzeni publicznej – w sklepach, na stacjach, w szkołach. Warto wiedzieć, że jest w pełni bezpieczny i prowadzi nas krok po kroku przez procedurę. Po uruchomieniu wydaje głośne polecenia głosowe, które wskazują, jak podłączyć elektrody i kiedy kontynuować uciski.
Dlaczego tak ważne jest, by działać?
Statystyki są nieubłagane – w Polsce nagłe zatrzymanie krążenia co roku dotyczy około 40 tysięcy osób. Szanse przeżycia bez podjęcia RKO są minimalne. Tymczasem prawidłowe uciski klatki piersiowej wykonane przez świadka zdarzenia mogą podwoić, a nawet potroić szansę na uratowanie życia.
Podsumowanie
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa to czynność, której każdy z nas może się nauczyć. Nie wymaga specjalistycznego sprzętu ani dużej siły – tylko odwagi i znajomości podstawowych zasad. Warto przećwiczyć ją na kursie pierwszej pomocy, aby w krytycznej chwili wiedzieć, co robić.
