Co robić w przypadku omdlenia?
Omdlenie to nagła, krótkotrwała utrata przytomności, która zwykle trwa od kilku do kilkunastu sekund. Najczęściej jest wynikiem chwilowego niedotlenienia mózgu, spowodowanego nagłym spadkiem ciśnienia krwi. Choć w większości przypadków nie stanowi poważnego zagrożenia dla zdrowia, zawsze wymaga odpowiedniej reakcji. Dobrze udzielona pomoc pozwala szybko przywrócić poszkodowanemu komfort i bezpieczeństwo, a w niektórych sytuacjach może uratować życie.
Jak rozpoznać omdlenie?
Omdlenie zwykle nie pojawia się nagle. Często poprzedzają je objawy ostrzegawcze:
- zawroty głowy,
- mroczki przed oczami,
- bladość i zimny pot,
- uczucie osłabienia,
- szum w uszach.
Sam moment omdlenia polega na krótkiej utracie świadomości i zwiotczeniu mięśni. Poszkodowany osuwa się na ziemię i po chwili zazwyczaj odzyskuje przytomność.
Pierwsza pomoc przy omdleniu
Jeśli jesteś świadkiem omdlenia, działaj spokojnie i zdecydowanie:
- Zabezpiecz poszkodowanego przed urazem – jeśli zauważysz, że ktoś słabnie, spróbuj go złapać lub asekurować, by nie uderzył się przy upadku.
- Ułóż go na plecach w bezpiecznym miejscu, najlepiej na podłodze.
- Unieś nogi poszkodowanego około 30 cm nad poziom serca. Dzięki temu krew szybciej dopłynie do mózgu, co ułatwia powrót świadomości.
- Poluzuj ubranie wokół szyi i klatki piersiowej, aby ułatwić oddychanie.
- Zapewnij dopływ świeżego powietrza – otwórz okno lub wyprowadź tłum osób z pomieszczenia.
Najczęściej po kilkunastu sekundach osoba odzyskuje przytomność.
Czego nie robić?
Przy omdleniu należy unikać działań, które mogą zaszkodzić zamiast pomóc:
- nie należy podawać wody ani wkładać niczego do ust osobie nieprzytomnej,
- nie wolno potrząsać poszkodowanym ani uderzać go po twarzy,
- nie należy zmuszać go do szybkiego wstawania – grozi to kolejnym omdleniem.
Kiedy wezwać pomoc medyczną?
Choć większość omdleń ma łagodny przebieg, są sytuacje, które wymagają pilnej interwencji lekarza. Należy zadzwonić na numer 112, jeśli:
- utrata przytomności trwa dłużej niż minutę,
- omdlenie nastąpiło po wysiłku fizycznym, w trakcie prowadzenia samochodu lub bez wcześniejszych objawów,
- osoba skarży się na ból w klatce piersiowej, duszności lub kołatanie serca,
- poszkodowany doznał urazu podczas upadku,
- to nie pierwsze omdlenie w krótkim czasie.
Podsumowanie
Omdlenie to zwykle krótki i niegroźny epizod, ale nigdy nie można go lekceważyć. Prawidłowa pierwsza pomoc polega na położeniu poszkodowanego, uniesieniu nóg i zapewnieniu mu spokojnych warunków. Gdy sytuacja wygląda poważniej lub omdlenie się powtarza, konieczna jest konsultacja lekarska.